Onder ogen zien

Aan het begin van de veertigdagentijd wordt ons een hint gegeven hoe we onszelf bewust en verdiept onder ogen kunnen komen. Er wordt gesproken over de woestijn, die symbool staat voor geestelijke dorheid. Een ruig gebied. Als we goed opletten, dan ontdekken we er een spanningsveld tussen twee uiterste krachten. We ontmoeten er wilde dieren én engelen. We mogen kiezen. Werken we eraan om een dierentemmer te worden en de kracht en de nabijheid van de engelen gewaar te worden?

De Geest dreef Jezus de woestijn in.
Veertig dagen bleef hij in de woestijn,
waar hij door Satan op de proef werd gesteld.
Hij leefde er te midden van de wilde dieren, en engelen zorgden voor hem.
Nadat Johannes gevangen was genomen, ging Jezus naar Galilea,
waar hij Gods goede nieuws verkondigde.
Dit was wat hij zei: 'De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij:
kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws. (Marcus 1, 12-15)

Overweging - Onder ogen zien

Aan het begin van de veertigdagentijd wordt ons een hint gegeven hoe we onszelf bewust en verdiept onder ogen kunnen komen. Er wordt gesproken over de woestijn, die symbool staat voor geestelijke dorheid. Een ruig gebied. Als we goed opletten, dan ontdekken we er een spanningsveld tussen twee uiterste krachten. We ontmoeten er wilde dieren én engelen. We mogen kiezen. Werken we eraan om een dierentemmer te worden en de kracht en de nabijheid van de engelen gewaar te worden? Vrij vlug zullen we beseffen dat we ook buiten de woestijn oog moeten hebben zowel voor het geweld van de wilde dieren als voor de kracht van engelen. Beide krachtvelden bewegen  immers ook in onszelf. Dat ontdekte Jezus toen hij zich veertig dagen terugtrok in de woestijn.

Zo'n wild dier kan in ons leven wanneer we jachtig aan onszelf voorbij hollen. Wat is een dag snel voorbij. En een week, een maand, een jaar. Als we terugblikken, beseffen we dat. Het kan ons onrustig maken. We worden ouder en ouder en ineens hebben we het bijna gehad. Aan die eindigheid is niets te doen, wel aan de onrust. Juist omdat het leven begrensd is, moeten we voorkomen dat we aan onszelf voorbij leven. En dat gebeurt heel gemakkelijk. We rollen zomaar van de ene dag in de andere en aan onszelf komen we niet toe. En plotseling staan we voor een grens: is dit het nu?

Leven kan zijn: almaar doorhollen. We kunnen ook  iedere dag even de pas inhouden en een ontmoeting met onszelf regelen. Even een adempauze. Onszelf in de ogen kijken. Er zijn mensen die elke dag een kwartiertje mediteren. Of bidden. Om te ontdekken wat de zin is van alles wat zij ondernemen. Om te reflecteren over wat hen getroffen heeft aan positiefs, aan negatiefs. Wat gaf/geeft deze dag een bijzondere glans?

Het wilde dier kan de verschijning aannemen van een tomeloze, niets en niemand ontziende inhaligheid ten  koste van evenwicht en sociaal gedrag. Engelenkracht in ons zal proberen het wilde dier in ons te temmen en voor de andere mensen te zijn als engelen: nabij en innerlijk krachtig, gericht op de juiste maat.

Maatgevoel betekent: binnen zekere grenzen blijven, en wel de meest beslissende grenzen die er zijn, de grenzen van de humaniteit. Niet doorslaan naar het benedenmenselijke, het inhumane, ook niet naar het bovenmenselijke, het goddelijke. Onze plaats weten. Bij alles wat we doen en laten, mens blijven. Attent zijn op zinsverbanden.

Over maatgevoel gesproken. Een rijke man was zo gek op zijn enige zoon dat hij besloot, nog tijdens zijn leven, hem al zijn bezittingen te schenken. De rijkdom steeg de jongeman naar het hoofd en hij begon zijn vader steeds slechter te behandelen. Tenslotte wees hij zijn vader de deur. Er restte de oude man niets anders dan te bedelen om in leven te blijven. De jaren gingen voorbij en op een dag belde de bedelaar aan bij het huis van zijn zoon. Toen zijn kleinzoon de deur opende, smeekte de bedelaar hem zijn vader te vragen om een jas tegen de snijdende kou. Na veel gezeur kreeg de kleinzoon toestemming een oude jas weg te geven. Hij pakte een schaar en begon de jas doormidden te knippen. Zijn vader vroeg verwonderd waarom hij dit deed. De jongen antwoordde: "De ene helft geef ik aan opa en de andere helft bewaar ik voor u wanneer u oud geworden bent." Op dat moment realiseerde de man zich wat hij zijn vader had aangedaan. Ontroerd nodigde hij hem binnen en behandelde hem de rest van zijn leven met alle eerbied die hij verdiende.

Engelenkracht bestaat niet in een overdreven berusting, door alles wat ons overkomt bij God te leggen. Engelenkracht helpt medemensen die zich verloren voelen, vaste grond onder de voeten te geven. Als we ons daarvoor inzetten, dan worden we brengers van goed nieuws, getuigen van  het verbond dat God met de mensen heeft gesloten en daaraan gestalte geeft tot in lengte van dagen.

Roger Janssen, kruisheer
Pastoor-moderator pastorale eenheid Harlindis en Relindis-Maaseik