Overweging Zondag 7 maart 2021

Overweging - breek deze tempel af
Diep van binnen geloven vele mensen dat je niet boos mag worden. Een fatsoenlijk mens wordt nooit boos, vinden zij. En zeker niet, wanneer je een voorbeeldfunctie bekleedt. Wanneer de andere mensen je als voorbeeld stellen en je willen navolgen. Dat geldt dan zeker voor Jezus als liefdevolle voorbeeld. Dan is het niet gemakkelijk het verhaal van de tempelreiniging te lezen. Want daar laat Jezus een andere kant van zichzelf zien. Hij wordt boos.

Toen het paasfeest van de Joden nabij was, reisde Jezus naar Jeruzalem. In de tempel trof Hij de verkopers van runderen, schapen en duiven aan en ook de geldwisselaars, die daar altijd zaten. Hij maakte een zweep van touw en joeg ze allemaal de tempel uit, met hun schapen en runderen. Het kleingeld van de wisselaars veegde Hij van de tafels en wierp die omver. En tot de duivenhandelaars riep Hij: "Weg met dit alles! Maakt van het huis van mijn Vader geen markthal!" Zijn leerlingen herinnerden zich dat er geschreven staat: De ijver voor Uw huis zal mij verteren. Maar de Joden richtten zich tot Hem met de woorden: "Wat voor teken kunt Gij ons laten zien, dat Gij dit doen moogt?" Waarop Jezus hun antwoordde: "Breekt deze tempel af en in drie dagen zal Ik hem doen herrijzen." Maar de Joden merkten op : "Zesenveertig jaar is aan deze tempel gebouwd; zult Gij hem dan in drie dagen doen herrijzen?" Jezus echter sprak over de tempel van zijn lichaam. Toen Hij dan ook verrezen was uit de doden, herinnerden zijn leerlingen zich dat Hij dit gezegd had, en geloofden in de Schrift en in het woord dat Jezus gesproken had.
Terwijl Hij bij gelegenheid van het paasfeest in Jeruzalem was, begonnen er velen in zijn Naam te geloven bij het zien van de tekenen die Hij deed. Maar Jezus van zijn kant had geen vertrouwen in hen, omdat Hij allen kende. Hij wist wat er in de mens omgaat en daarom was het niet nodig dat iemand Hem over de mens inlichtte. (Johannes 2, 13-25)

Overweging - breek deze tempel af
Diep van binnen geloven vele mensen dat je niet boos mag worden. Een fatsoenlijk mens wordt nooit boos, vinden zij. En zeker niet, wanneer je een voorbeeldfunctie bekleedt. Wanneer de andere mensen je als voorbeeld stellen en je willen navolgen. Dat geldt dan zeker voor Jezus als liefdevolle voorbeeld. Dan is het niet gemakkelijk het verhaal van de tempelreiniging te lezen. Want daar laat Jezus een andere kant van zichzelf zien. Hij wordt boos.
​
​Er zijn blijkbaar situaties waar je boos om moet worden. Gerechtvaardigde woede, zeggen we dan. Omstandigheden die je niet langs je heen kunt laten gaan. Omdat je dromen en idealen bruut worden aangevallen. Jezus droomde over het Rijk van God dat ging doorbreken. Het Rijk, waarin de mensen dicht bij de oorsprong en de zin van het leven bleven. Dicht bij de oorsprong blijven wil zeggen: je niet laten afleiden door schone schijn en de harde kant van het leven niet verdoezelen.

Jezus was woedend over wat de handelaars op het tempelplein deden. Hun handel zorgde ervoor dat rijke mensen hun gebed met een royaal offer konden inkleden, terwijl de arme mensen het met een schamel muntstukje moesten doen. De handel op het tempelplein versterkte de schone schijn, dat er aan God royaal geofferd werd, en verhinderde wat er eigenlijk zou moeten gebeuren, namelijk dat de rijke mensen de armen hielpen en dat zij samen God loofden en dankten voor de kansen die het leven in verbondenheid bood.

Ook al was hij boos, toch liet Jezus de handelaren niet vallen. Hij verwees wel naar de oorsprong, die in ieder mens aanwezig is, met name het verlangen naar en de droom over een wonderlijk bestaan, gevuld met liefde, geborgenheid en samenhorigheid.

In de discussie, die daarop volgde, stelde Jezus: het lichaam kan wel uitgeschakeld worden maar de bezieling niet. Die overtuiging werd met de opstanding van Jezus versterkt. De weg, die hij ging, liep weliswaar dood, maar dwars door de dood vervolgde hij die weg   weer. Voor zijn volgelingen leeft hij meer dan ooit. Het kwaad, het onrecht, zelfs de dood is hij te machtig. In zijn menselijkheid, in zijn liefde is het onweerstaanbaar.

Het is een heel oude droom, dat uiteindelijk niet het kwade maar het goede overwint. Dat het licht triomfeert over de duisternis, het leven over de dood. Maar of het ooit zover zal komen? Je kan daar hevig aan twijfelen. Kijk om je heen en laat de feiten spreken. Op tal van fronten lijken we de strijd te verliezen. Telkens weer, zowel in het klein als in het groot, legt het humane het loodje. Gaat het allemaal niet precies de verkeerde kant op?

Jezus beëindigde zijn leven niet in een  plechtige liturgische viering in een  kerk, maar buiten de muren van de stad op een kruis. Omwille van zijn betrokkenheid op medemensen. In naam van God. Het besef van dit soort godsdienst zal zijn leerlingen in beweging zetten kort na zijn dood. Dat is de nieuwe tempel die Jezus in drie dagen opbouwt. 'In drie dagen', dat betekent: wanneer bij de leerlingen het inzicht doorbreekt waar het Jezus om te doen is geweest. Dat het gaat om de kwaliteit van het gewone, alledaagse leven. Hoe we met elkaar omgaan, hoe we verantwoordelijkheid opnemen voor de grote wereld waar we deel van  uitmaken. Het gaat niet om gebouwen, het gaat om het levend lichaam van Christus dat wij geroepen zijn te worden.

Roger Janssen, kruisheer
pastoor-moderator Harlindis en Relindis-Maaseik