Category: Harlindis En Relindis 2022

Deel 23 Harlindis en Relindis

6/7/2021

Foto

© Lawrence OP, flickr

De opbouw van de kerkelijke hiërarchie vanaf de vierde eeuw na Christus
De organisatievormen van het late Romeinse Rijk gingen over op de Kerk. Een christelijke gemeente was aanvankelijk een stad, die onder leiding stond van een bisschop. Zo was het stedelijk gebied, de civitas, respectievelijk de stadsparochie (parochia): het territorium dat later het diocees van de bisschop werd genoemd en tegelijk zijn zetel.

Deel 21 Harlindis en Relindis

1/6/2021

Foto

De herder van Hermas en de publieke biecht in de tweede eeuw na Christus
Met de benaming apostolische vaders wordt een groep schrijvers bedoeld uit de eerste en tweede eeuw na Christus. Zij volgden op de schrijvers van het Nieuwe Testament. Hun geschriften zijn van het grootste belang voor onze kennis van de vroegste periode van de christelijke Kerk. Hun verhandelingen, brieven, fragmenten en apologieën (de christelijke apologetiek wil een aanvulling, bevestiging van de kennis van God uit de Schrift vormen) zijn ontstaan in de jaren negentig tot honderdzestig na Christus.

Deel 20 Harlindis en Relindis

25/5/2021

Foto

Regels, gewoonten en constituties: Basilius en Columbanus.
Groeperingen van religieus leven kiezen voor een of andere vorm van gemeenschapsleven. De manier van samenleven wordt afhankelijk gemaakt van Regels en Constituties: leefregels die door de eerste generatie worden opgesteld om de grondinspiraties reliëf te geven en organisatorische beginselen die de groepering maken tot een autonome en particuliere eenheid.
Basilius van Caesarea - Asia, CC BY-SA 4.0

Deel 19 Harlindis en Relindis

25/5/2021

Foto

De vroegste vormen van het georganiseerde religieuze leven: een zaak zowel van vrouwen als van mannen - deel 3.
In twee afleveringen schonken we aandacht aan dezelfde aspiraties tussen vrouwen en mannen in het religieuze leven. In deze aflevering geven we nog enkele andere voorbeelden, zonder daarom volledigheid te betrachten. In 490 speelde Brigitta, op het vlak van de organisatie van het religieuze leven voor vrouwen in Ierland, dezelfde rol die Patrick al eerder had opgenomen bij de mannen.
Sheila1988, CC BY-SA 4.0

Deel 18 Harlindis en Relindis

18/5/2021

Foto

De vroegste vormen van het georganiseerde religieuze leven: een zaak zowel van vrouwen als van mannen - deel 2
Van de vierde tot de zevende eeuw bemerkt men in het religieuze leven dezelfde aspiraties tussen vrouwen en mannen. De vrouwen stimuleerden, steunden en bemoedigden wat de mannen formeel in de vorm goten en structureerden. De Regels zijn allemaal opgesteld door mannen. De stichtingen waren bijna allemaal hun werk. Maar zodra het vrouwelijk religieus leven was ingeplant, voltrok zich de verdere evolutie en twee relatienetten: een vrouwelijk en een mannelijk net.
Basilius van Caesarea, Asia, CC BY-SA 4.0

DEEL 16 Harlindis en Relindis

4/5/2021

Foto

Op zoek naar vormen van religieuze leven
Na de bekering van Clovis ging een groot deel van de Frankische aristocratie over naar het katholiek geloof, maar al spoedig verhinderde moreel bederf de uitrol van het christendom in het Merovingische rijk. De bekering tot het katholieke geloof mondde niet uit in een diep-christelijk leven.

DEEL 15 Harlindis en Relindis

4/5/2021

Foto

Tot welk christendom bekeerden de Franken zich?
De meeste Germaanse stammen waren reeds bekeerd tot het christendom toen zij in het vroegere West-Romeinse rijk hun gezag vestigden. De Oostgoten, Westgoten, Vandalen en Bourgondiërs waren echter bekeerd tot het arianisme.

DEEL 14 Harlindis en Relindis

20/4/2021

Foto

Sint-Servaas was bisschop van Tongeren en Maastricht en overleed in 384
Tegen de tijd dat het christendom in onze streken arriveerde was het de officiële Romeinse staatsgodsdienst geworden. Dat betekende nochtans niet dat iedere inwoner van het rijk zich liet dopen. Zeker in het noorden bleef het aantal christenen nog verschillende eeuwen aan de lage kant. Voorlopig beperkte het christendom zich tot de stedelijke centra en nederzettingen langs de grote handelsroutes.

DEEL 13 Harlindis en Relindis

18/4/2021

Foto

13. Germaanse stammen infiltreerden in het Romeinse rijk vanaf de derde eeuw. Na het Edict van Milaan (313), waarmee de Romeinse keizer Constantijn de Grote de godsdienstvrijheid invoerde, verspreidde het christendom zich gestaag, ook noordwaarts door Gallië, het tegenwoordige Frankrijk. Tegen de tijd dat het in onze buurt arriveerde was het de officiële Romeinse staatsgodsdienst geworden. Voorlopig beperkte het christendom zich nog tot de steden en nederzettingen langs de handelsroutes. De verbreiding was niet van grote omvang en was geen gevolg van missionering: onder de Romeinen en Gallo-romeinse militairen en ambtenaren bevonden zich christenen.

DEEL 12 Harlindis en Relindis

13/4/2021

Foto

12. Bedevaarten naar Martinus van Tours
Martinus werd omstreeks 316 geboren in Sabaria, dat gelegen was in het huidige Hongarije. Hij was de zoon van een Romein tribuun, een stafofficier in het leger. Het grootste deel van zijn jeugd bracht hij door in Pavia, waar zijn vader in het leger diende. Martinus werd zelf ook soldaat. Uit die periode stamt het bekende verhaal van zijn ontmoeting met een bedelaar in Amiens.

DEEL 11 Harlindis en Relindis

29/3/2021

Foto

11. Bedevaarten drongen in de vierde eeuw binnen in het kerkelijk leven.
In het vroege christendom leefde de behoefte niet aan heilige steden. Er bestond geen nood aan bevoorrechte ontmoetingsplaatsen, omdat de christenen God overal konden aanbidden. Een pelgrimstocht naar Jeruzalem of naar Rome werd niet gerekend tot de goede werken. Niettemin drong de bedevaartcultuur in de vierde eeuw in het kerkelijk leven binnen. Dat Jeruzalem het christelijk trefpunt bij uitstek werd, dankten de christenen aan keizer Constantijn en zijn moeder Helena.

DEEL 10 Harlindis en Relindis

23/3/2021

Foto

10. Christenen en de heidense beelden in de vierde en vijfde eeuw
In veel steden van het Romeinse Rijk waren standbeelden een essentieel element van het stedelijk landschap. Maar in de vierde en vijfde eeuw werden vele tempels en standbeelden vernietigd, verplaatst of ritueel verminkt; soms door leken die een teken wilde geven van hun religieuze overtuiging, soms op bevel van een plaatselijke bisschop of magistraat, soms op bevel van de keizer.

DEEL 9 Harlindis en Relindis

17/3/2021

Foto

9. De verspreiding van de christelijke martelaarscultus
We zijn nu al enkele weken onderweg in de geschiedenis van de vroegchristelijke kerk op weg naar het klooster, waarin Harlindis en Relindis baden en werkten (ora et labora). Alle lezers die de afleveringen lezen en bestuderen, mogen deelnemen aan enkele prijsvragen die binnen enkele maanden geformuleerd zullen worden. Een goede raad luidt daarom: bewaar de afleveringen over Harlindis en Relindis om zeker aan de prijskamp deel te kunnen nemen.

DEEL 8 Harlindis en Relindis

9/3/2021

Foto

8. In de vierde eeuw verdrong de christelijke liturgie de Romeinse en heidense riten.
De christelijke liturgie, eerst in private woningen en later in sobere kerken, leek in de tweede en derde eeuw maar magertjes in vergelijking met de luisterrijke riten in de Romeinse tempels. Maar in de vierde eeuw ontplooiden de christenen een indrukwekkend bouwprogramma, terwijl de tempelcomplexen verkommerden.

Sarah Nichols - Christian fresco in Aracoeli house, Rome

DEEL 7 Harlindis en Relindis

23/2/2021

Foto

7. Vanaf de vierde eeuw groeide gaandeweg meer eenheid in de liturgie - het misoffer.
Volgens de katholieke traditie werd de eucharistie door Jezus ingesteld tijdens het Laatste Avondmaal aan de vooravond van zijn kruisiging. De evangelies verhalen hoe Jezus brood nam, dank zegde, het brak en een opdracht deed waaronder hij zei: "Dit is mijn lichaam". Hij deelde het brood uit aan zijn leerlingen, met de opdracht deze handelingen telkens te herhalen om hem te gedenken. Na de verrijzenis van Jezus herhaalden de mensen die zijn leer aanvaardden dit ritueel.